Bugün sizlere her Cuma günü Cuma hutbesinin sonunda okunan Nahl Suresinin 90. ayetinin meal tefsirini anlatmaya çalışacağım.
Her Cuma namazı için camiye gelen Müslümanlar Rabbimizin bu ayeti istisnasız okunur.
Peki ne var bu ayetlerde? Hep beraber okuyalım:Muhakkak ki Allah adaleti, iyiliği ve yakınlığı olana (özellikle akrabaya muhtaç oldukları şeyleri) vermeyi emreder; ahlâksızlığı/hayasızlığı, fenâlığı, zulmü/azgınlığı yasaklar. İyice anlayıp tutasınız diye size (böylece) öğüt verir.İbni Mes’ûd (ra.); “Kur’an âyetleri içinde, hayrı da şerri de en toplu surette bir araya getiren bu âyettir.” demiştir.Osman b. Maz’ûn’un (ra.) müslüman olmasına bu âyet sebep olmuştur.Bu âyetin hutbelerin sonunda okunması Ömer b. Abdülaziz’in hilâfeti sırasında ve onun talimatıyla başlamıştır.(Beydavi)Âyet-i kerîmedeki “fahşâ” kelimesi; zina, ahlâk dışı davranışlar ve birleşmeler, hayasızlık, açıklık, çıplaklık, çıplak resimler ve bu türden film, tiyatro, dans gibi, haram/günah sayılan bütün fiilleri içine alır. Gerek Allah’ın gerek kulların haklarını çiğneyen her türlü hareket de ‘bağy’ ifadesine dahildir. Yüce Allah’ın bu emri ve nehyi karşısında iyiliğin, güzelliğin ve adaletin, ancak O’nun hükümlerine uygun olarak yerleşmesi; toplumları çürütüp çökerten zulüm, fuhuş ve her türlü kötülüğün ve azgınlığın da yine O’nun hükümlerine uygun olarak kalkması için müslüman, imanının gereği olarak her çareye başvurur. Yoksa iyilik ve adaletin gerçekleşmesi, zulüm ve kötü işlerin kalkması sadece düşünmek ve istemekle olmayacaktır. (Ali-İmran Suresi 3/44-45, 47.İbnü’l-Esîr, “Adalet, hevâ ve hevese meyletmeden, bir şeyin hak ve hukukunu tam olarak yerine getirmektir.” Maide 3/8) demektedir.Yüce Allah, adaleti herkese karşı farz, aksi olan zulmü de haram kılmıştır. İster kendisi ister akrabası ister kızgın olduğu birisi isterse kâfir olsun adalet şarttır. Çünkü bütün toplumlar adaletsizlik ve zulümle bozulmuş ve yıkılmıştır. (İbnü’l-Esîr, III, 189)
Ayetin sonunda da tatlı tatlı Rabbimiz bize vereceği nasihati yapıyor:İyice anlayıp tutasınız diye size (böylece) öğüt verir.Her Cuma kulağa küpe olacak bu nasihatleri iyice işitip, anlayıp gereğini yapmak bize düşüyor.Cumanın selamı, rahmeti ve bereketi hepinizin üzerine olsun.