Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli 22 Martta yaptığı açıklamada”Fındık alan bazlı üretim desteği, küçük aile işletme desteği, çay primi yem bitkileri desteği bitkisel ürün desteklerinin 22 Marttan itibaren ödenmeye başlanacağını” söyledi. Pamuk üreticilerinden, destekleme priminin mart ayının sonunda hesaplarına geçip –geçmeyeceği soran telefonlar almaya başladım. Pamuk üretiminde kullanılan girdilerde (mazot, gübre, tohum, zirai ilaç) gerçekleşen fiyat yükselmelerin getirdiği maliyetlerden bunalan üreticiler, nisan ayının ikinci yarısından itibaren ekimi için tarlada olacaklarından destekleme primini ile ilgili haberlere can simidi gibi sarılıyorlar. Oysa pamuk priminin ne zaman ödeneceği destekleme uygulama takviminde belli. Peki, ne oluyor? Yazalım.  Tarım ve Orman Bakanı 27 Şubat da Hürriyet gazetesin de Çiftçiye ödenmemiş tarımsal destekleme kalmayacak manşetiyle çıkan demecinde” 2018’den kalan destekleri bir nebzede olsa çiftçilerimizi rahatlatmak için öne aldık. Ocakta 2,3 milyar lira, Şubatta 3 milyar lirayı, martta da benzer rakam ödenerek çiftçimize geçmişten hiçbir borcumuzun kalmamasını hedefledik, icmali tamamlanmış desteklemelerinin hiçbirini bırakmayacağız.  Marta tamamlanacak” demişti. Bu demeci okuyan bir kısım üretici Mart ayında pamuk destekleme primi alacaklarını sanarak umutlandı. Aydın yerel basını da konuya ilgi göstererek Aydın Tarım ve Orman Müdürü Ahmet Ökdem’e sordular. Ahmet Ökdem 22 mart’ta yaptığı açıklamada”bakanlıktan aldığımız en son bilgiye göre de nisan ayı içinde ödeme yapılacak” dedi. Öncelikle bir kısım pamuk üreticisinin pamuk destekleme priminin mart ayı sonuna kadar ödenecek beklentisinin icmallerin hazırlamadığı gerçeğinden yola çıkarak boş bir beklenti olduğunu yazalım. Sonra da Tarım, Orman İl müdürünün Nisan ayı içinde ödemenin yapılacağını açıklamasının içeriğini yadırgadığımı belirteyim. Şöyle ki Ahmet Ökdem demeciyle pamuk primlerinin nisan ayı içinde ödeneceğini söylemesi manidar. Neden mi? Geçen yıllarda pamuk destekleme primi ödeme tarihinin haberlerini AKP Aydın Milletvekillerinden alırdık. Şimdi ne değişti? Herkes siyasi iradenin neden geri çekildiğini merak ediyor. Aydın’ın tarımla ilgili çevrelerde Aydın Ziraat Odası başkanlığından milletvekili olması nedeniyle partili, partisiz tüm çevrelerden destek alan Tarım Komisyonu üyesi AKP Milletvekili Rıza Posacı’dan konuyla ilgili neden hiç ses çıkmıyor? AKP Aydın Milletvekilleri Metin Yavuz, Bekir Kuvvet Erim, Mustafa Savaş konuyla ilgili neden sessiz kalıyorlar? Yalnız bir bürokrat konuşuyor. Açıklamaları bitkisel üretime destekleme ödemesi yapılmasına dair tebliğin (2018/17)destekleme uygulama takvimindeki EK 2 belgesinde var. Ancak il müdürün söylemediği bir şey var ki yağlı tohumlar fark ödemesi kesin icmallerinin büğeme gönderilme tarihi mayıs 2019. Bu da şunu gösteriyor;  kesin icmaller yapılmadan  nisan ayı içinde  pamuk desteklemeleri yapılması mümkün görünmüyor. Ayrıca her yıl sayıları azda olsa üreticilerin belge tesliminde geç kalması, kesin icmallerin yapılmasını da geciktirdiği biliniyor. Bu durumda pamuk destekleme primlerinin en erken tahminle mayıs sonu, haziran başı ödenmesi beklemek doğru olur. Bu nedenle pamuk destekleme primlerinin mart sonu nisan ayı içinde ödenileceğini söylemek,  üreticide 31 Martta yapılacak yerel seçim için algı oluşturmak değilse, nedir peki? Ayrıca üreticilerin arasında, “milletvekillerinin destekleme priminin açıklanan zamanda ödenemediğinde, siyasi irade olarak bizim böyle bir açıklamamız yok diyebilecekleri için sessiz kaldıkları iddiaları var. Pamuk primlerinin ne zaman ödeneceği konusundan çok daha önemli tarımdaki girdi maliyetleri. Ziraat odalarına konuyla ilgili hem uyarı, hem de öneri  de bulunmak istiyorum.Bütün tarımsal ürünlerin tarımsal desteklemelerin yetersizliğini (herkesin malumu) yazmaktan bıkmadık usanmadık. Tarımdaki girdilerin çoğunun dolara bağlı olması nedeniyle geçen yıl  aşırı yükselen dolar üreticiyi, en çokta pamuk üreticisini  maliyetini artırdı. Ziraat odaları, hükümette, sürdürülebilir bir pamuk üretimi için üretim maliyetini düşürecek tedbirlerin alınması konusunda sağlam verilere dayanan acil yapılması gereken önerilerde bulunabilirler. Bir üreticinin ifadesiyle ”Pamuğun boyu küçüktür ama pamuktan düşen iflah olmaz” cümlesini unutmayalım. Bir de önerim var. Tarım ve Orman Bakanı bile tarımdaki girdi maliyetlerinin yüzde elli artığını kabul ediyor. Bu rakama göre bir yıl önce açıklanan tarımsal desteklemeler yüzde elli arttırılarak pamuktaki 0, 80 TL olan destekleme primini 1.20 TL çıkarılması, eğer bu mümkün olmuyorsa, diğer bir seçenek  olarak 2018 yılı  enflasyonu baz alınarak (yaklaşık yüzde 20)  destekleme priminin 96 kuruşa  revize edilmesi için hükümetten talepte bulunabilirler. Olur ya da olmaz. Talep etmek ve talebin arkasında inatla durmak gerektiğini düşünüyorum.