Modern Çağın Vebası: Çip Krizi
Kubilay ÖZEN
Teknolojik gelişmelerle birlikte kullandığımız birçok üründe, çipler kullanılmaya başlandı. Ürünlerde teknoloji arttıkça, kullanılan çip sayısı da benzer şekilde artmaktadır.
Pandemi ile birlikte gündemimize giren ve hala da bitmeyen nur topu gibi bir krizimiz oldu. Üretiminin uzun sürmesi, yatırım miktarının büyük olması ve zaman gerektirmesi yüzünden kriz daha da devam edecek gibi gözüküyor.
Çip Nedir?
En basit tabirle teknolojik cihazların beyni olarak düşünebilirsiniz.
Hangi Ürünlerde Kullanılıyor?
Otomotiv sektörü ile gündeme geldi ancak elektronik aletlerden, bilişime, sanayiye hayatımızın her alanında kullanılan ürünlerde bulunmaktadır. Cebimizdeki akıllı telefonlardan, bilgisayarlara, televizyonlara kadar birçok üründe çipler kullanılmaktadır. Arabalarda ise klimasından, radyosuna, park sensöründen, hava yastığına kadar birçok noktada çipler kullanılmaktadır. Bir araba için ortalama 1.000 adet çip gerekmektedir. Otonom araçlarda ise rakamın 10.000’e çıktığı belirtilmektedir.
Çip Krizi Neden Kaynaklanıyor?
Pandemi öncesi sorunlar olsa da, asıl etki pandemi ile birlikte kapanmaların artmasıyla çip üretiminin azalmasıdır. Ancak pandemi kaynaklı evde daha fazla vakit geçirilmesi teknolojik ürünlere talebi arttırmıştır. Talep arttı, üretim azaldı, kriz bu şekilde ortaya çıktı. Ayrıca pandemi sonrası enflasyon, çip kullanılan ürünlere talebin daha fazla artmasına sebep oldu. Otomotiv sektöründe yaşanan talep artışı da çip krizini derinleştirdi.
Dünya, Çözüm İçin Neler Yapıyor?
Çin yatırımlarını hızlandırıp üretim kapasitesini arttırırken, Amerika da ülkesinde yeni fabrika yatırımları ile üretim konusunda yol almayı planlıyor.
Bu iki ülke dışında uzak doğuda çip üretimi yapan ülkelerde de benzer şekilde mevcut fabrikalarda üretimi arttırırken, yeni fabrika kurulması konusunda da çalışmalar yapmaktadırlar.
Dünya üzerinde birçok yatırım fonu da, çip üretimi ekosistemine dahil olmuşlardır.
Ne Zaman Sorun Çözülecek?
Geçen sene 2022 yılında çözülecek denilirken, bu sene 2024 -2025 tarihleri dile getiriliyor. Yeni fabrikaların beklenenden önce devreye alınması ve Dünya’daki ekonomik durgunlukla birlikte çip kullanılan ürünlere talebin azalması, çip krizini daha erken bir zamanda bitebilir.
Hayatımızı Nasıl Etkiliyor?
İstediğimiz ürünlere ulaşamıyoruz, ulaşsak bile seçim şansımız olmuyor. 0 KM otomobil alan birçok kişi renk, donanım vb. seçemeden araba alıyorlar. Daha fazla sayıda çip kullanılan üst donanım paketine sahip otomobilleri bazı markalar üretmiyor bile.
Ayrıca enflasyondan ortamında çip kullanılsın ya da kullanılmasın ürünlerin fiyatları sürekli artmaktadır. Enflasyon kaynaklı artış haricinde, talep fazlalığı, arz kısıtı sebebiyle çip kullanılan ürünlerin fiyatı ekstra artmaktadır.
Yorumlar