13 MAYIS 2014 SOMA MADEN FACİASI
Nurten Çetinkaya
Tarih 13 Mayıs 2014 Salı günüydü. Saat 14.30'da Soma Kömür İşletmeleri A.Ş tarafından işletilen maden ocağında vardiya değişimi sırasında trafo patlaması sonucu çıkan yangında 787 işçinin madende mahsur kaldığını okuldan döndüğümde annemin ağlayışını görüp sebebini sorduğumda ve televizyondaki şok eden haberleri görünce öğrenmiştim. Öylece kala kaldım ve hemen babam aklıma geldi ve anneme "Babam,babam nerde,nasıl ?"diye sorup ağlamaya başladığımı hatırlıyorum çünkü babam da madenci her gün yerin yüzlerce metre altına girip ekmeğini taştan çıkartan 18 senelik kahraman madencilerden biriydi.-Bu cuma yani 11 Mayıs 2018'de Rabbimin izniyle emekli oldu.-O gün kazayı yaşayan madenciler gündüz vardiyasindaydı yani sabah 6.30 gibi evden çıkıp akşam 5.30 mesai olursa 6.30 gibi evlerine dönüyorlardı. Lakin bu sefer birçoğu geri dönemedi,evlerinde bekleyen eşleri,evlatları,anaları,babaları bu sefer kavuşamadı. Kahreden,ihmallerin fazlaca olduğu acı bir ayrılıkla ayrıldılar sevdiklerinden.
Babamın vardiyası da gündüz vardiyasıydı fakat babam aynı sektörün farklı ocağındaydı. Annem babamla konuşup sesini duyunca yüreklerimize su serpilsede 301 tane can da bizim canımızdı ve annemin gözyaşları hala gözlerimin önünde keza ben öyle,evimiz kaç zaman cenaze evi gibiydi tüm soma öyleydi her sokakta bir cenaze,selaların ardı arkası kesilmedi. Telefonlarımız hiç susmadı arayan arayana herkes önce babamı soruyor durumu öğrenince onlarında içleri az da olsa rahatlıyor ama olayın şokunda kalıyorlardı.
Babam işten eve geldiğinde nasıl sıkı sarılıp "Bir daha o madene gitmeyeceksin" diyip bir yandan da ağladığımı,o anı dün gibi hatırlıyorum. Ama mecburdular tıpkı kardeşi yahut babası aynı madende vefat eden madencinin tekrar yerin yüzlerce metre altına girip çalışması gibi. Hayat devam ediyordu ve eve ekmek getirmeleri gerekiyordu.
Babam eve gelmişti olan bitenden bahsetti daha sonra tekrar madene yardıma gitti arkadaşıyla birlikte. Biz de evde annem ve kardeşimle olayı idrak etmeye çalıyor bir yandan da televizyondan olan biteni takip ediyorduk.
Olay yerine kurtarma ekipleri gitmişti. Zamanla yarışılıyordu,yangın dolayısıyla durum vahimdi. Madenci yakınları ocağın önüne toplanmış herkes kendi canını soruyordu. Mahşer yeri gibiydi. Yakınlar bilgi istiyor,sorumlular açıklama yapsın diyorlardı hepsi perişan haldeydiler. İlk yapılan açıklamada 787 işçinin 151'inin vefat ettiği açıklandı. Sayı gün geçtikçe arttı. 5. günün sonunda vefat edenlerin sayısının 301 olduğu ilan edildi ve milli yas ilan edildi. Madende kimsenin kalmadığı arama kurtarma çalışmalarının bittiği açıklandı.
Bilirkişi raporuna göre ise "Kaza önceden önlenebilirdi,rapora göre 20 ihmal ve kusur tespit edilip kazanın oluş şekli anlatıldı: “Topuk olarak bırakılan kömürün kontrolsüz bir şekilde kendiliğinden yanması sonucu oluşan CO'in temiz hava girişine ulaştı. Temiz havayla temas eden kendiliğinden yanan kömür tam yanmaya dönüştü. Bu yangının 4 no'lu kömür nakil bandının bulunduğu yola sirayet etti. Bu bölümdeki ve 3 no'lu kömür nakil bandının bulunduğu yoldaki bant, ahşap tahkimat, PVC borular ve elektrik kablolarını tutuşturdu. Su ile soğutma çalışmaları sonucu açığı çıkan zehirleyici ve boğucu gazlar 301 madenciyi zehirledi. Otopsi sonuçlarına göre ölümlerin büyük çoğunluğu CO zehirlenmesidir.” dendi. Bilirkişiler, bu tespitlerine göre, gerekli önlemleri almayan İşveren (yönetim kurulu başkanı), işveren vekilleri, daimi nezaretçi, teknik nezaretçi, iş güvenliğinden sorumlu vardiya amirleri, iş güvenliği uzmanları, ocak havalandırma mühendisi, sensör kayıtlarından sorumlu personel, TKİ ELİ kontrol baş mühendisi, TKİ ELİ Eynez ocağı kontrol mühendisleri, üretim izni veren Maden İşleri Genel Müdürü, MİGEM kontrol ve denetleme elemanları, iş teftiş kurulu ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın iş müfettişlerini asli kusurlu buldu. Türkiye Kömür İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı ve İşletme Müdürü de asli kusurlu bulundu. Sanıkların yargılanma süreci hala devam ediyor.
Vefat eden maden şehitlerimize Allah'tan rahmet,yakınlarına başsağlığı ve sabır niyaz ediyorum.
"Enbiya Suresi, 35. ayet: Her nefis ölümü tadıcıdır. Biz sizi, şerle de, hayırla da deneyerek imtihan ediyoruz ve siz Bize döndürüleceksiniz."
Yorumlar