TÜİK 2018 yılı ölüm nedeni istatistiklerini yayınladı. TÜİK’e göre Türkiye’de ölüm vakalarında ilk sırada yüzde 38,4 ile dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölümler yer aldı. Bunu yüzde 19,7 ile iyi ve kötü huylu tümörler, yüzde 12,5 ile solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölüm vakaları izledi. İkamet edilen illere göre ölüm nedenleri incelendiğinde; 2018 yılında dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı gerçekleşen ölümlerin en yüksek olduğu ilk beş il sırasıyla; yüzde 48 ile Çorum, yüzde 47,2 ile Denizli, yüzde 46,7 ile Adana, yüzde 46,2 ile Çanakkale ve Afyonkarahisar oldu. İyi ve kötü huylu tümörler nedeniyle gerçekleşen ölümlerin en yüksek olduğu ilk beş il ise sırasıyla; yüzde 24,6 ile Kırklareli, yüzde 23,8 ile İstanbul, yüzde 23,2 ile Van ve Eskişehir, yüzde 23 ile Edirne oldu. TÜİK’in verilerine göre Aydın’da 2018 yılında meydana gelen ölüm nedenlerine baktığımızda ilk sırada yüzde 45,9 ile dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölümler, ikinci sırada yüzde 16,7 ile kansere bağlı ölümler, üçüncü sırada yüzde 13,5 ile solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölüm vakaları yer almaktadır. Aydın, yüzde 45,9 ölüm oranı ile Türkiye’de dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölümlerin en fazla olduğu ilk on il arasında yer almaktadır. TÜİK’in yayınladığı bu rakamlar sadece Türkiye’de veya Aydın’da ölen her 100 kişiden kaç tanesinin hangi hastalığa bağlı öldüğünü göstermektedir. Yoksa Aydın’da ve Türkiye’de her hangi bir yıl veya yıllar arasında bu hastalıklara bağlı meydana gelen ölüm artışları konusunda bir fikir vermez. Bir hastalığa bağlı bir yıl veya yıllar arasında ölüm artışları olup olmadığını anlamak veya Türkiye ve Aydın’da hastalıklara bağlı ölüm artışlarını karşılaştırmak için bir yıl içinde Türkiye’de ve Aydın’da yaşayan toplam nüfusun içinden kaç kişinin o hastalığa bağlı öldüğüne bakmak, bu rakamlar üzerinden karşılaştırma yapmak gerekir. 2018 yılında Türkiye’de yaşayan 195 kişiden 1 tanesi, Aydın’da ise yaşayan 141 kişiden 1 tanesi ölmüştür. Bu hesaplama metoduna göre; Türkiye ortalama değerlerine göre Aydın’da 2018 yılında dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölümler yüzde 40, solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölümler yüzde 38, kansere bağlı ölümler yüzde 15, toplam ölümler yüzde 28 daha fazla meydana gelmiştir. Yıllar içinde yaşayan nüfusa göre Türkiye ve Aydın’da hastalıklara bağlı meydana gelen ölüm oranlarındaki değişikliklere baktığımızda; 2009-2018 yılları arasında dolaşım sistemi hastalıklarına bağlı ölümler Türkiye’de yüzde 22-Aydın’da yüzde 38, kansere bağlı ölümler Türkiye’de yüzde 19-Aydın’da yüzde 22, solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölümler Türkiye’de yüzde 46-Aydın’da yüzde 55, toplam ölümler Türkiye’de yüzde 23-Aydın’da yüzde 36 artmıştır. Bu verilere baktığımızda son on yıllık süreçte Aydın’da meydana gelen toplam ölümler ve ölümlere sebep olan hastalıkların tümü sürekli şekilde Türkiye ortalamasından daha fazla meydana gelmiştir. Bu süreçte Aydın’da ölüme sebep hastalıklar arasında en fazla artış yüzde 55 ile solunum sistemine bağlı hastalık ölümlerinde olmuştur. Solunum sistemi hastalıklarına bağlı meydana gelen ölümlerin en önemli sebebi ise sigara ve çevresel faktörlerdir. DSÖ’ne bildirilen tüm hastalıkların yüzde 80’den, kanserin yüzde 90’dan, tüm ölümlerin yüzde 25’den çevresel faktörler sorumludur. Çevre, hastalıklar için zemin hazırlayan, doğrudan hastalık nedeni olabilen, bazı hastalıkların gidişini ve sonucu etkileyen, bazı hastalıkların da yayılmasını kolaylaştıran bir faktördür. Hava, su, toprak kirlenmesi doğrudan hastalık nedeni olabildiği gibi, bir kısım hastalıkların yayılımını kolaylaştırabilir ya da bir kısım hastalığın değişimini etkileyebilir. Hava, su, toprak ve çalışma ortamındaki kirlilik, dünyada her yıl 9 milyon insanın erken ölümüne sebep oluyor. Bu rakam dünyada AIDS, tüberküloz ve sıtma kaynaklı tüm ölümlerin toplamının üç katından daha fazla.  Çevre kirliliği kaynaklı ölümlerin yüzde 92’si orta ve düşük gelir ortalamalarına sahip ülkelerde yaşanıyor. Çocuklar çevre kirliği ve sonuçlarından genellikle daha fazla etkilenir. DSÖ’ü çevre kirliliğinin her yıl 5 yaş altında 1.7 milyon çocuğun ölümüne yol açtığını açıkladı. Türkiye’de ise çevre kirliliği her yıl yaklaşık 42 bin insanın erken ölümüne sebep oluyor. Ülkemizde her 100 kişiden yaklaşık 13’ü çevre kirliliği kaynaklı nedenler yüzünden hayata erken veda ediyor. Türkiye’de çevre sorunları arasından en çok erken ölüme hava kirliliği sebep oluyor. Hava kirliliği Türkiye’de her yıl yaklaşık 30 bin kişinin erken ölümünden sorumlu. Bu ölümlerin çoğu, kalp hastalığı, felç, akciğer kanseri ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) gibi bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklanıyor. Hava kirliliği, Aydın’da en önemli ikinci çevre kirliliği sebebidir. Aydın, 2014 yılında Türkiye’de hava kirliliğinin en fazla olduğu 8’ci il olmuştu. Aydın yaz dönemi SO2 kirliliğin en fazla olduğu 2’ci il. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 2017 yılı raporunda, DSÖ’nün izin verdiği sınır değerlerine göre Aydın’da SO2 limit aşımı 14 kat fazla, PM10 aşımı 9 kat fazla olmuştur. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 27 Nisan 2019 tarihinde resmi web sitesinde yayınladığı Hava Kalitesi İzleme raporuna göre “Hava Kalitesi İndeksi (HKİ) 499 olarak ölçülen Aydın, hava kalitesi sağlık sorunlarına neden olabilecek kadar kötü olan tek il oldu. Aydın’ı, hassas HKİ grubunda yer alan Muğla, Denizli ve Eskişehir illeri takip etti.” Hava kirliliği, dünya genelinde özellikle endüstriyel tesislerden, konutlarda ısınma amaçlı yakıt tüketiminden ve motorlu taşıt egzozlarından kaynaklanmaktadır. Aydın’da Nisan ayında Çevre ve Şehircilik Bakanlığının açıkladığı boyutta hava kirliliği yapacak ne konut ısınma amaçlı yakıt tüketimi ne motorlu taşıt fazlalığı vardır. Aydın’da bu mevsimde bu boyutta hava kirliliği yapabilecek tek sanayi kuruluşu vardır, o da jeotermal santrallerden başkası değildir. Aydın’ın sağlık verileri, çevre kirliği değerleri ve sonuçları, günlük yaşantıda herkesin her an hissettiği çürük yumurta kokusu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının resmî olarak yayımladığı veriler ortada olmasına rağmen, Aydın Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün bu konu ile ilgili açıklaması akıllara durgunluk verecek şekilde olmuştur. Aydın Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 30 Nisan tarihinde, Aydın’daki hava kalitesi ile ilgili şu açıklamada bulunmuştur; “Efeler İlçesi, Semt Pazarında bulunan hava kalitesinin izlendiği istasyonda, 26.04.2019 tarihinde PM10 (Partikül Madde) ölçüm cihazında arıza meydana gelmiş ve ölçümler yapılamamıştır.” “Aydın’da şu ana kadar ne partikül madde olarak ne de jeotermal enerji santrallerinden salınan gazlar itibariyle insan sağlığını olumsuz etkileyecek düzeyde bir salınım tespit edilmemiştir.” Aydın’da yaşanılan çevre kirliliğinin, bu kirliliğin insan sağlığı üzerine etkilerini saklamanın, gizlemenin, gerçekleri saptırmanın bu kirliliği yapanlar ve bu kirlilikten nemalananlar dışında hiç kimseye faydası yoktur. Aydın’da yaşanılan bu çevre katliamlarını önleme konusunda yetkisini kullanmayan, görevi olup da görevini yapmayan herkes Aydın’da ölen bebeğinden yaşlısına, böceğinden arısına, balığından kuzusuna kadar tüm canlı varlıkların ölümünden sorumlu olup, suç işleyip suç ortaklığı yapmaktadır.