Hazırlığına başladığım “Aydın Basın Tarihi” adlı araştırma kitabım için Aydın ve ilçelerinde yaklaşık 150 yıldır yayın hayatı içinde olmuş tüm gazeteler ve gazeteci büyüklerimizle sohbetler etmeye başladım.
* * *
Hayatımın en keyifli dakikalarını yaşadığımı itiraf etmeliyim.
* * *
Bu mesleğe bir ömür vermiş olan ustalarımızla sohbet bilhassa gazetecilik mesleği açısından oldukça önemli…
* * *
Benim mesleğe başladığım 1995'te aramızdan ayrılan aynı zamanda çalıştığım Ses Gazetesi'nin de kurucusu Hilmi Tükel, camiamız arasında en çok saygı duyulan büyüklerimizin başında geliyor.
* * *
Keşke onu tanıyabilme şansımız olsaydı…
* * *
Belki onun ışığından yararlanamadık ama bize emaneti olan Ses Gazetesi'nin tüzel kişiliğine büyük bir özveriyle sahip çıktığımızı belirtmek isterim…
* * *
Öyle ki bundan beş yıl öncesine kadar yaklaşık 67 çalışanı ile tabloid boyda basılan ve sadece Aydın Merkezde (Efeler İlçesi) dağıtılan Ses Gazetesi bugün ulusal gazete boyutunda web ofset tekniğiyle basılıyor. Aydın her ilçesinde hem abonelerine ulaşıyor hem de gazete satış bayileriyle okurlarına buluşuyor.
* * *
Ses Gazetesi'nin Aydın bir çok ilçesinde kendi çalışanı olan temsilcileri var ve yaklaşık 30 kişilik kadrosuyla şu an için gururla söyleyebilirim ki Aydın'ın en büyük gazeteleri arasında yer alıyor.
* * *
Kurucumuz Hilmi Tükel'den başlayarak “Aydın Basın Tarihi” adlı çalışmalarımla ilgili bazı anekdotları sizlerle paylaşmak isterim.
* * *
Bu kitabı ilk okuyanların Ses Gazetesi okurları olması beni fazlasıyla mutlu edecektir.
* * *
SES gazetesinin kurucusu rahmetli Hilmi Tükel, 7 Ağustos 1907'de Aydında doğmuş ve bugünkü adıyla 7 Eylül İlkokulundan mezun olduğu 1919 yılında, Yunan kuvvetleri önce İzmir ve ardından Aydın'ı işgal etmişti.
* * *
Yorucu ve bir o kadar zor yıllardan sonra, SES gazetesinin kurucusu ve ilk sahibi gazeteci Hilmi Tükel ve arkadaşları tarafından 1931 yılında Doğuş Dergisi yayın hayatına başlamış ancak uzun soluklu olamamıştır.
* * *
Aydın kent merkezinde ilk matbaanın 1931 yılında açılmasıyla kentin adını taşıyan ilk gazete ile başlayan matbuat (basın yayın ) faaliyetleri, çerçevesinde Asaf Gökbel ilk gazetecilerden sayılmalıdır.
* * *
Mesleki yaşamı boyunca çeşitli isimlerde birçok dergigazete çıkartan, birçok yerel gazetenin ve derginin basılmasına imkan sağlayan Hilmi Tükel, 1938 yılında kendi matbaasını ve 1946'da Ses Gazetesi'ni kurdu.
* * *
2. Dünya Savaşı yıllarında çıkan pek çok dergi ve gazete onun matbaasında basıldı. 1945'ten itibaren Aydın'da özel gazetelerin sayısı hızlı bir artış gösterdi. Özellikle Hilmi Tükel bu dönemde çıkardığı gazete ve dergiler ile Aydın'ın basın yaşamına önemli katkılar sağlamış, ayrıca kendi adına kurduğu matbaasıyla başka gazete ve dergilerin çıkmasına da ortam hazırladı. Bu tarihten itibaren matbaacılığın yanında kitapçılık, gazete bayiliği ve kırtasiyecilikle de uğraştı.
* * *
Hilmi Tükel, Aydın'ın Şeyhül Muharriri idi. Nezih Demirkent'in “Medya medya” kitabındaki ideal gazeteci kimliği adlı makale sanki onun için yazılmıştır.
* * *
Hilmi Tükel'in meslek hayatı ilkeli, tarafsız, doğru haber üzerine kurulmuştur. Randevusuz ziyaret yapmaz, ziyaretini kısa tutardı. “Gazeteci kendini tanıtmaz; tanınır.” “Gazeteci karşısındakini konuşturan, kendi dinleyen insandır.” derdi.
* * *
Milli Mücadelede Aydın'ın işgalini görmüş yaşamış, birçok tarihi ve sosyal olaya tanıklık etmiş bir basın mensubuydu.
* * *
Ses gazetesi 1971 yılında 25. yılını doldurduğunda Tükel Basın Şeref Kartı sahibi olmuştur. Ege bölgesinde Basın Şeref Kartı sahibi ilk ve tek gazeteciydi. Bunu yakın dostları ve meslektaşlarından başkası bilmezdi.
* * *
Şöhretle işi olmayan, günümüzde nesli tükenmiş basın mensuplarındandı. 65 yıllık gazetecilik hayatında Atatürk, İnönü, Menderes, Demirel, Ecevit dönemlerinin siyasi olaylarını bir gazeteci olarak yakından izlemiş, yazmış, yorumlamış, mesleğinde Türkiye ölçüsünde bir “Duayen” idi.
* * *
Aydın'ı ziyarete gelen siyasi liderler, bakan, milletvekili gibi önemli kişiler, önce Ses Gazetesini ve Hilmi Tükel'i ziyaret etmeyi gelenek halline getirmişlerdi.
* * *
Aydın tarihi araştırmalarında uzman gazeteci olarak çalıştı. “Atatürk Aydın'da” kitabını hazırlayan kurulun üyesiydi. Türkiye'de çıkan gazete ve mecmuaların ilk sayılarını biriktirip iyi bir koleksiyon yapmış olan Hilmi Tükel, bunları 1908 yılından 1960 yılına kadar düzenledikten sonra kitaplaştırarak yayınlamıştır. “Türkiye'de İlk Sayı Gazete Dergiler” adıyla bilinen eser basın tarihi ile ilgili temel başvuru kaynaklarından biridir.
* * *
Hilmi Tükel 1974 yılında Ses gazetesini kızı ve damadına bırakarak, yaşamını okuyarak, yazarak devam ettirdi. 14 Haziran 1995 tarihinde ise sessiz sedasız aramızdan ayrıldı.
* * *
Hilmi Tükel üstadımız Türkiye'de yalnızca yerel basın açısından değil, Ulusal basın tarihimiz açısından da önemli bir isimdir. Tükel, gazete ve dergi yayıncılığının yanında yazar olarak da Türk basın tarihinde unutulmaz yerini almıştır.
* * *
O yalnızca gazete ve dergi çıkarmakla kalmamış, genç şair ve yazarların kendini ispat edebileceği bir platform yaratmıştır. Aydın ve çevresinde yetişmiş pek çok şair ve yazar onun çıkardığı gazete ve dergilerde denemeler yaparak kendilerini tanıtmış ve geliştirmişlerdir.
* * *
Bir sonraki sayımızda Yalçın Ata, Hasan Ağababaoğlu ve Mehmet Akgül ile bu keyifli sohbetimiz devam edecek…