Ekonomi

Yumurtaya zamların ardı kesilmedi, lüks oldu! Halkın proteine erişimi zorlaşıyor

Ekonomik zorluklar nedeniyle et ve balık alımında sıkıntı çeken tüketiciler, protein ihtiyaçlarını karşılamak için yumurtaya yöneldi. Ancak, sabit kalan yumurta üretimi ve artan üretim maliyetleri, yumurta fiyatlarının hızla artmasına neden oluyor.

Abone Ol

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) verilerine göre, üreticinin 4,31 liradan sattığı yumurta marketlerde 6,10 liradan satılıyor. Bu oran, 2023 yılında 4,66 liraydı. Bir yıl içinde hem üretici hem de market fiyatlarında büyük bir artış görüldü. 30'lu paket yumurtanın ortalama market fiyatı ise 183 TL'ye yükseldi.

Üretim Verileri ve Fiyat Artışları

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Kasım ayı verilerine göre, tavuk yumurtası üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %4,9 azalarak 1,71 milyar adede geriledi. Ocak-Kasım döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre hafif bir artışla 19,5 milyar adet üretim yapıldı.

Üretimin Sabit Kalması ve Tüketim Artışı

Yumurta üretimi 2017'den bu yana yıllık yaklaşık 19 milyar adet seviyesinde seyrediyor. Nüfus arttıkça tüketim de artarken, üretimin sabit kalması fiyatların yükselmesine neden oluyor. Kişi başına düşen yumurta sayısı uzun süredir yıllık 242 adet civarında sabit kalmış durumda.

Yem Fiyatlarındaki Artış

Yem hammaddesi bakımından dışa bağımlılık, döviz kurlarındaki artışla birlikte yem fiyatlarını büyük ölçüde etkiledi. Yumurta Üreticileri Merkez Birliği'nin verilerine göre, bir ton yumurta yemi 12 bin 161 TL'ye yükseldi. Bu fiyat 2023'e göre %33,5 oranında arttı.

Üreticilerin Zarar Tablosu

Geçen yılın ilk sekiz ayında, üreticiler yalnızca iki ay maliyetin üzerinde satış yapabildi. 2024 yılı Temmuz ayına ilişkin verilere göre, üreticiler Ocak ve Şubat ayları dışında tüm yılı maliyetin altında satarak zarar ederek geçirdi.

Yumurta Üretimi Sabit

Artan nüfusa karşın yumurta üretimi artmıyor:

  • 2017: 19 milyar 281 milyon
  • 2018: 19 milyar 643 milyon
  • 2019: 19 milyar 898 milyon
  • 2020: 19 milyar 788 milyon
  • 2021: 19 milyar 297 milyon
  • 2022: 19 milyar 808 milyon
  • 2023: 20 milyar 637 milyon
  • 2024: 19 milyar 463 milyon Ocak-Kasım