Kurban bayramına sayılı günler kala, vacip olan kurban bayramı kurbanı dışındaki nafile kurbanlar da merak ediliyor. Adak, akika, şükür, sadaka ve şifa kurbanları nafile kurbanlar arasında yer alıyor.
Bunlardan en çok bilinenlerinden biri ise Akika kurbanıdır. Akika kurbanı nedir başta olmak üzere hakkında tüm merak edilenleri yanıtladık!
Akika Kurbanı Nedir? Diyanete Göre Akika Kurbanı Ne Demek?
Nafile kurbanlar arasında en çok merak edilenlerden biri akika kurbanıdır. Peki, akika kurbanı nedir ve diyanete göre ne demektir?
Akika, Arapçada yeni doğan bebeklerin saçlarına verilen isimdir. Akika kurbanının kesildiği gün bebeğin saçlarının traş edildiği gündür. Bu sebeple akika kurbanı denmektedir.
Akika kurbanı yeni doğan çocuk için Allah’a şükür niteliğinde kesilmektedir. İslamiyet öncesinde Arap toplumunda yeni doğan erkek çocuklar için kurban kesilmekte ve bu kurbanın kanı çocuğun alnına sürülmekteydi. İslamiyet sonrasında Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V) ile birlikte yeni doğan kız veya erkek her bebek için kesilmiştir. Kurban kanının alına sürülme adeti de kaldırılmıştır.
Diyanete göre akika kurbanı nedir sorusunun cevabı ise şu şekildedir;
“Yeni doğan çocuk için şükür amacıyla kesilen kurbana, “akîka” adı verilir. Akîka kurbanı kesmek sünnettir. İbn Abbas’tan (r.a.) rivâyet edildiğine göre Resûlullah (s.a.s.) Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin için akîka kurbanı kesmiş (Ebû Dâvûd, Edâhî, 21 [2841]; Nesâî, Akîka, 3 [4219]), bir hadisinde de şöyle buyurmuştur: “Her çocuk (doğumunun) yedinci gününde kendisi için kesilecek akîka kurbanı karşılığında bir rehine gibidir. Akîka kurbanı kesildikten sonra çocuğun başı tıraş edilir ve ona isim verilir.” (Ebû Dâvûd, Edâhî, 20-21 [2837-2838]; Tirmizî, Edâhî, 21 [1522)]).
Bu açıdan akîka kurbanı, çocuğun doğduğu günden buluğ çağına kadar kesilebilirse de doğumunun yedinci günü kesilmesi daha faziletlidir. Aynı günde çocuğa isim verilmesi ve saçı ağırlığında altın veya değeri miktarınca sadaka verilmesi müstehaptır (İbn Rüşd,
Bidâyetü'l-müctehid, 3/14-16).”
Müslüman kişi, Akika kurbanı keserek hem yeni doğan çocuğu için Allah’a şükretmiş hem de kurban etlerini vesile kılarak sevincini paylaşmış olur.
Akika Kurbanı Ne Zaman Kesilir?
Akika kurbanı nedir sorusundan sonra cevabı en çok merak edilen sorulardan biri de akika kurbanının ne zaman kesileceğidir.
Akika kurbanı nafile bir ibadet olduğu için belirli bir süre yoktur. Dünyaya gelen çocuğun yedinci gününe kadar kesilmesi faziletli kabul edilir. Ancak çocuğun buluğ çağına erene kadar da kesilebileceğini söyleyenler bulunmaktadır.
Akika Kurbanı Kaç Adet Kesilir?
Akika kurbanında genel olarak erkek çocuk için iki, kız çocuk için ise bir adet kurban kesilir inancı yaygındır. Toplumumuzda sıkça tercih edilen uygulama, erkek çocuklar için iki adet kurban kesilmesi ve kız çocuklar için ise bir adet kurban kesilmesidir. Ancak kesim sayısı kesin bir zorunluluk değildir ve ailelerin tercihine göre değişebilir. Önemli olan, çocuğun adının verildiği gün Allah'a şükürlerini sunma ve dua etme niyetiyle akika kurbanının kesilmesidir.
Akika Kurbanı Farz Mı?
Akika kurbanı nedir sorusu beraberinde farz mı sorusunu da getirmektedir. Nafile bir ibadet olan Akika kurbanı farz değildir, sünnettir. Yani yapılması tavsiye edilen bir ibadettir.
Akika kurbanı birçok Müslüman toplumunda gelenek olarak uygulanan bir adettir. Yeni doğan çocuk için şükretmek, sevincini ifade etmek anlamını taşır.
Kurban kesimi sırasında yeni doğan bebeğin hayırlı, başarılı ve mutlu bir şekilde yaşaması için dua edilir. Kesip kesmemek tamamen bebeğin ailesinin insiyatifinde olan bir durumdur.
Akika Kurbanı Yenir Mi?
Akika kurbanı nafile bir ibadet olduğu için kimler tarafından yenip yenmeyeceği, hayvanın eti ile ne yapılması gerektiği birçok kişi tarafından merak edilmektedir.
Yeni doğan bebeğin saçlarının kesildiği gün kesilen kurban olan Akika etinden, bebeğin annesi ve babası dahil herkes yiyebilir. Şükür için yapılan bu ibadette uygun olan Akika kurbanının müslüman kardeşler ve ihtiyaç sahipleriyle paylaşılmasıdır.
Eğer aile eti dağıtmak isterse Akika kurbanının eti, İslam geleneğine göre çeşitli kişilere dağıtılabilir. Bunlar arasında aşağıdaki gruplar yer alır:
- Aile bireyleri: Kurbanın eti, aile üyeleri arasında paylaşılabilir. Bu, genellikle aile içindeki yakın akrabaları ve bireyleri kapsar.
- Komşular: Kurban eti, yakın çevredeki komşulara dağıtılabilir. İslam'da komşulara iyilik ve yardım etmek teşvik edilir, bu nedenle komşulara kurban eti vermek yaygın bir uygulamadır.
- İhtiyaç sahipleri: Kurban eti, ihtiyaç sahibi kişilere veya fakirlere dağıtılabilir. İslam dininde sadaka ve yardımlaşma önemli değerlerdir, bu nedenle kurban etinin ihtiyaç sahiplerine verilmesi teşvik edilir.
- Misafirler: Kurban eti, aileye veya kurbanı kesen kişiye gelen misafirlere sunulabilir. İslam'da misafirlere ikram etme ve onları ağırlama önemli bir değerdir.
Ancak dağıtım yöntemi ve kimlere verileceği, bölgesel ve kültürel farklılıklara göre değişebilir. Önemli olan, kurbanın adil ve doğru bir şekilde dağıtılması, ihtiyaç sahipleriyle paylaşılması ve toplumsal dayanışmanın sağlanmasıdır.
Akika Kurbanını Kimler Yiyemez?
Dünyaya yeni gelmiş bir canın şükrü için kesilen Akika kurbanında Adak kurbanında olduğu gibi bir şart yoktur. Kesen kişi de ailesi de Akika kurbanının etinden yiyebilir. Bunda bir sakınca bulunmamaktadır.
Akika kurbanı dünyaya gelen bebeğin ailesi tarafından kesilebileceği gibi bağışta da bulunarak kesilebilir. Bunun için çeşitli organizasyonları olan vakıflar ve hayır kurumları bulunmaktadır.
Akika Kurbanı Şartları
İslam dünyasında ve ülkemizde nafile kurban ibadetleri arasında önemli bir yeri olan Akika kurbanı nedir, ne zaman kesilir sorularının cevaplarından sonra şartlarını da bilmekte fayda var.
Her kurbanda olduğu gibi Akika kurbanın kesiminde de bazı şartlar bulunmaktadır. Akika kurbanı şartları aşağıdaki gibidir:
- Kesim zamanı: Akika kurbanı, için uygun görülen doğumun ardından yedinci gündür. Makbul olan bu olsa da çocuğun buluğ çağına kadar da kesilebilir.
- Kesilecek kurban: Akika kurbanında İslam için kesim şartlarını sağlayan kurbanlar tercih edilir. Sağlıklı, kusursuz ve belli bir yaşa ulaşmış olan hayvanlar tercih edilmelidir. Ülkemizde genellikle koyun veya keçi tercih edilir.
- Kesim şekli: Kurbanın İslami usullere uygun şekilde kesilmesi gerekmektedir. Bunun için helal kesim kurallarına uygun olarak kesilmesi gerekmektedir.
- Dağıtım: Kurban eti, aile bireyleri, komşular, ihtiyaç sahipleri gibi belirli gruplara dağıtılabilir. Bu dağıtım adil bir şekilde yapılmalıdır.
- Dua ve niyet: Akika kurbanı yeni doğan bebeğin adına kesilir. Kurban kesimi sırasında niyet edilerek Allah'a şükranlar sunulmalı ve dualar edilmelidir. Akika kurbanı duası geleneksel olarak da önem taşımaktadır.
Bu şartlar, Akika kurbanının eksiksiz bir şekilde ifa edilmesi için yerine getirilmelidir.
Akika Kurbanı Erkeğe Neden İki Tane Kesilir?
Dünyaya gelen her çocuk için kesilen bir kurban olan Akika kurbanında kız veya erkek çocuk arasında bir farklılık var mı merak ediliyor. Ancak insanlar arasında erkek çocuk için ik, kız çocuk için bir Akika kurbanı kesilmesi gerektiği inanışı vardır. Bu inanışın kaynağı ise Ebu Davud tarafından verilen rivayette erkek çocuk için iki koyun kız çocuk için bir koyun kesilmesinin belirtilmesidir.
Ebu Davud rivayeti ile uzun yıllardır erkek çocuk için iki kız çocuk için bir akika kesileceği kabul edilir. Ancak Peygamber hadis ve rivayetlerinde kurban sayısına dair kesin bilgi verilmemiştir. Bu nedenle kız ya da erkek için bir akika kurbanının kesilmesinin yeterli olduğu bilinmektedir.
