Akaryakıt satışında yeni dönem başlıyor. Plaka bilgisinin manuel olarak girilmesi bu tarihten itibaren mümkün olmayacak.
Vergi kaçakçılığıyla mücadele kapsamında önemli bir adım atılıyor. 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) devreye girecek. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından geliştirilen ve tüm altyapı çalışmaları tamamlanan bu sistem, her yıl 15 milyar liralık vergi kaybını önlemeyi hedefliyor. Akaryakıt istasyonlarında plaka bilgisinin manuel olarak girilmesi bu tarihten itibaren mümkün olmayacak.
UTTS’nin Getirdiği Yenilikler
Gelir İdaresi Başkanlığı, akaryakıt sektöründe vergi kaybını önlemek ve usulsüz fatura kullanımını engellemek amacıyla yerli ve milli bir sistem olan UTTS'yi geliştirdi. 1 Ocak 2025 itibarıyla vergi mükellefleri için zorunlu hale gelecek olan bu sistem, akaryakıt istasyonlarında kurulumların ağustos ayına kadar tamamlanması planlanıyor.
UTTS, akaryakıt alan araçların plakalarını otomatik olarak tanıyarak, fiş ve faturalarda bu plaka bilgisinin yer almasını sağlayacak. Vergi mükellefleri, 2025 yılı başından itibaren akaryakıt harcamalarını gider gösterebilmek için araçlarına Taşıt Tanıma Birimlerini (TTB) bu yıl içinde taktırmak zorunda kalacaklar. Böylece, manuel plaka girişinden kaynaklanan usulsüz fatura uygulamaları sona erecek.
Vergi Kaybının Önüne Geçilmesi Hedefleniyor
Gelir İdaresi Başkanlığı, UTTS aracılığıyla her yıl 15 milyar TL'yi aşan vergi kaybını önlemeyi hedefliyor. Bu sistem, devletin vergi güvenliğini sağlarken, akaryakıt sektöründe rekabet ortamını güçlendirecek bir adım olarak değerlendiriliyor.
Taşıt Tanıma Birimi Zorunluluğu
UTTS, sadece vergi mükellefi olan kişi ve kuruluşlar için zorunlu olacak. Bu kişi ve kuruluşların işyerlerine ait veya kiralama yoluyla edindikleri taşıtlara Taşıt Tanıma Birimi'ni (TTB) 31 Aralık 2024 tarihine kadar taktırmaları gerekiyor. Bireysel taşıt sahipleri ise UTTS'den isteğe bağlı olarak faydalanabilecekler.
UTTS kapsamında vergi mükellefleri, akaryakıt harcamalarını gider gösterebilmek için akaryakıt alışverişleri sırasında UTTS kapsamında düzenlendiğini gösteren Ödeme Kaydedici Cihaz (ÖKC) fişi almak zorunda olacak. 31 Aralık 2024 tarihinden sonra UTTS’den düzenlenmeyen belgeler, vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılacak ve vergi indirimine konu edilemeyecek.
Manuel Plaka Girişi Artık Yapılmayacak
Türkiye'de trafiğe kayıtlı 29 milyon taşıt bulunuyor. Bu taşıtlardan yaklaşık sekiz milyonu vergi indirimi elde eden vergi mükelleflerine hizmet veren araçlar olarak kullanılıyor. Üç milyona yakını ise ticari Taşıt Tanıma Sistemi (TTS) bulunan araçlar.
Mevcut sistemde, akaryakıt dolumu yapılan aracın plaka bilgisi istasyon görevlisi tarafından manuel olarak giriliyor. Bu durum zaman zaman usulsüz fatura oluşturulmasına neden olabiliyor. Ancak UTTS ile 2025 yılından itibaren bu tür uygulamaların sona ereceği öngörülüyor.
UTTS’nin işleyişi şu şekilde:
UTTS kapsamındaki taşıtların yakıt depo girişlerine Taşıt Tanıma Birimi (TTB) takılacak ve taşıtın sahiplik ve plaka bilgisi kayıt altına alınacak.
Akaryakıt istasyonlarındaki pompa tabancasına takılan Taşıt Tanıma Okuyucu (TTO) cihazı, şifre çözümleme işlemlerini ve iletişimi Güvenlikli Haberleşme Anahtarı ile gerçekleştirecek.
Bu sayede, UTTS kapsamındaki taşıtların yakıt dolum işleminde plaka bilgisi otomatik olarak YN Pompa ÖKC’ye aktarılacak ve fatura ile satışa ilişkin veriler UTTS’ye işlenecek.
Bu taşıtlar için plaka bilgisinin sisteme manuel olarak girilmesi artık mümkün olmayacak.
