Toplum arasında yaygın olan yanlış bir düşünceye göre, dul maaşı sadece kadınlara veriliyor olarak bilinse de, sosyal güvenlik düzenlemelerinde cinsiyet ayrımı yapılmıyor.
Eşini kaybeden erkekler de dul maaşı alabilirken, bu durum kişinin çalışma veya emeklilik durumuna bakılmaksızın, mevcut maaşıyla birlikte dul aylığı alabilmesini mümkün kılıyor.
1800 GÜN PRİMİ ŞARTI
Dul maaşı alabilmek için vefat eden eşin en az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödemiş olması gerekiyor. SSK kapsamında olanlar için ise en az 5 yıl sigortalı olma ve 900 gün prim ödeme şartı aranıyor. Eş çalışıyorsa veya emekliyse, aylık miktarında belirli kesintiler yapılabiliyor.
DUL MAAŞI HESAPLAMA YÖNTEMLERİ
Dul maaşı miktarı, erkeğin SSK ve Bağkur kapsamındaki çalışma veya emeklilik durumuna göre değişiklik gösteriyor:
1. SSK veya Bağkur Kapsamında Çalışan veya Emekli Erkekler: Ölen eşinin aylığının %50'sini alır.
2. Sigortalı Olup Çalışmayan ve Bağkur’lu Olmayan Erkekler: Ölen eşinin aylığının %75'ini alır.
3. Sigortalı Olmayan, Çalışmayan ve Emekli Olmayan Erkekler: Ölen eşinin aylığının %75'ini alabilir.
Emekli Sandığı'na tabi erkekler için durum farklılık göstermektedir. Memur veya memur emeklisi olan erkekler, ölen eşinin aylığının %50'sini alırken; sigortalı ve Bağkur’lu olanlar, çocuk varsa %60 veya %50, çocuk yoksa %75 oranında dul aylığı alabilirler. Sağlık yardımları için prim ödemesi gerekmemektedir; devlet destekli sağlık hizmetleri bu hakları sürdürülebilir kılmaktadır.
DUL MAAŞININ KESİLME ŞARTLARI
Dul maaşı, yeniden evlenene kadar devam ederken, yetim aylığı ise babasını veya annesini kaybeden erkek çocuklar için yaş sınırlaması olmaksızın uzun süreli olarak ödenir. Dul ve yetim aylığı alabilmek için resmi başvuru yapılması gerekmektedir. Ödemeler, sigortalının ölüm tarihini takip eden ilk aydan itibaren başlar.
DUL MAAŞI ÖRNEK HESAPLAMA
En düşük emekli maaşı olan 12.500 TL üzerinden yapılan hesaplamada, ölen kişinin çocuğu yoksa dul eşe bağlanacak maaş yüzde 75 oranında olur, bu da 9.375 TL’yi ifade eder. Eğer ölen kişinin çocuğu varsa, maaşının yarısı, yani 6.250 TL eşe bağlanır ve kalan miktar çocuklara eşit olarak dağıtılır. Örneğin, iki çocuğa 3.125’er TL, dört çocuğa ise 2.500’er TL bağlanır. Bu dağılım, ölen emeklinin maaşı toplamı aşılmadan yapılır.