Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan Aydın’daki Güvercinada Kalesi, Arpaz Kalesi, Körteke Kalesi, Cincin Kalesi ve Donduran Kalesi, kentin önemli simgelerinden biri olarak da gösteriliyor. Söz konusu 5 kaleden bazıları ise yerli ve yabancı turistler tarafından yıl boyunca ziyaret ediliyor.
İŞTE O KALELER
Kuşadası ilçesinde yer alan Güvercinada Kalesi, insan yapımı bir geçitle karaya bağlı konumda bulunuyor. 14’üncü yüzyılın başlarında Cenevizler tarafından inşa edilen Güvercinada Kalesi, Kuşadası’nın bir simgesi olarak görülüyor. Osmanlı İmparatorluğu döneminde yenilenen kale, korsanlara karşı da bir karakol vazifesi yapmış olduğu için, Korsan Kalesi olarak da bilinir. UNESCO 2020'de kaleyi “Ceneviz Ticaret Yolu’nda Akdeniz’den Karadeniz’e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri” dosyası kapsamında Dünya Mirası Geçici Listesi’ne dahil edildi.
BİR ŞATOYU ANDIRIYOR
Arpaz Kalesi, Nazilli’ye bağlı Esenköy’de bulunan yapı grubu, bir Karya kenti olan Harpasa Kalesi’nin eteklerinde kuruldu. Bazı kaynaklarda buranın ismi Arpaz Kulesi olarak da geçerken Akçay’a kadar uzanan ekili araziyi kapsamı içine alan büyük çiftlik işletmesinin sahibi, Arpaz Beyleri tarafından 19’uncu yüzyıl başlarında inşa ettirildi. Ancak burada 17’nci ve 18’inci yüzyıllara ait, Osmanlı Dönemi kalıntıları ile de karşılaşıldı. Buna dayanılarak da kalenin daha erken bir dönemlerde yapılıp, sonradan yenilendiği de düşünülürken burası bir bey konağı, güvenlik kulesi, ambar, ahırları ve müştemilatı ile bir şatoyu andırıyor. Kule, Arpazlı Hacı Hasan Bey’in, II. Mahmut zamanında Rodos’tan getirdiği ustalara yaptırıldı.
18’İNCİ YÜZYILDA İNŞA EDİLDİ
Körteke Kalesi ise Bozdoğan ilçesindeki Körteke Mahallesi’nin kuzey doğusunda yer alan yüksek bir tepe üzerine kurulmuş İç Karya’nın leleg tipi tepe kentlerinden biri olarak dikkat çekiyor. Bu kent, XYATİS kenti olarak tahmin edilirken kale duvarları üzerinde değişik dönemlere ait izlerin bulunuşundan ötürü farklı çağlarda kullanıldığı düşünülüyor. Kayalık tepe üzerinde akropol yer alırken doğu ve batıda birer kule ile ortada bir sarnıç bulunuyor. Cincin Kalesi, Koçarlı’nın Cincin Mahallesi’nde Cihanoğulları’nın güvenliğini ve çevre üzerindeki ekonomik denetimini sağlamak amacıyla 18’inci yüzyılda Cin Bey tarafından yaptırıldı. Osmanlı Devri Ayanlık dönemi yapısı olan, güneyde kalan ve terasla düz ayak olan mahallenin anayolundan girilen kalede hamam yapısı bulunuyor. Kale, moloz taş malzeme ile inşa edildi.
YAPIM TARİHİ BELLİ DEĞİL
Donduran Kalesi, Yenipazar ilçesi Donduran Mahallesi’nin güneyinde yer alan kale, Aydın’da ayakta kalmış dört ayan kulesinden biri olarak dikkat çekiyor. Kesin yapım tarihi belli olmamakla birlikte Donduran Mahallesi’ndeki çeşmelerin kitabelerindeki 1763-1765 tarihleri kulenin yapım tarihlerine ışık tutuyor. Devrin anlayışına uygun olarak köyün üstünde ve Menderes ovasına hâkim bir konumda inşa edildi. Kubik bir yapı olan Donduran Kulesi, birinci, ikinci ve teras katından oluşuyor. İkinci kat doğu duvarında üçgen alınlıklı ocağı bulunuyor.
Koçarlı İlçesi, Cincin Mahallesi'nde yer almaktadır. Cihanoğulları'nın güvenliğini ve çevre üzerindeki ekonomik denetimini sağlamak amacıyla yapılmış, yapılar topluluğudur. Osmanlı Devri Ayanlık Dönemi yapısı olan kalede güneyde kalan ve terasla düz ayak olan köyün anayolundan girilmektedir. 51 pafta, 1660 parsel üzerinde hamam yapısı bulunmaktadır. Moloz taş malzeme ile inşa edilmiştir.
