Emeklilik dilekçesinin sunulduğu tarih, emekli maaşının miktarını doğrudan etkileyen güncelleme katsayısı ile hesaplanıyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emeklilik aylığı hesaplamalarını yaparken, çalışanın prime esas gelirlerini, prim ödeme gün sayısı ve Aylık Bağlama Oranı’nı (ABO) temel alıyor. Özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde, dilekçenin sunulduğu tarih, emekli aylığının tutarını ciddi anlamda etkileyebiliyor.
İsa Karakaş, 2023 senesinde sunulan emeklilik dilekçelerinin, 2024 senesine oranla daha avantajlı olduğunu kaydederek, o dönemdeki farkın çok büyük olmadığını dile getirdi. Fakat, bu seneki oranların, geçen senelere oranla oldukça yüksek olduğuna dikkat çekti ve bu farkın ülke tarihindeki en yüksek oranlardan biri olduğunu söyledi.
2025'TE MAAŞLARA YÜZDE 30 KESİNTİ OLACAK
Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, 2025 senesi için öngörülen enflasyon verilerine dayalı olarak, 2024 yılına kıyasla emekli olacak kişilerin maaşlarının yüzde 30 oranında daha düşük olabileceğine işaret etti.
PRİM, GÜN SAYISI VE ÇALIŞILAN DÖNEMİN ETKİSİ BÜYÜK
Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, emekli aylıklarının hesaplanmasında sigorta primine esas gelirler, prim gün sayısı ve çalışılan dönem gibi unsurların kişiden kişiye farklılık gösterebileceğini ifade etti.
Karakaş, “Emekli maaşlarının belirlenmesinde Sosyal Güvenlik Kurumu’nun mevzuatında yer alan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve gelişme hızı dikkate alınıyor. 2023 senesi enflasyon oranları ve gelişme hızına göre, 2024 için emeklilik dilekçesi verildiğinde güncelleme katsayısının yaklaşık yüzde 66,12 olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.
Karakaş, 2023 Ocak’ta zam oranının TÜFE bazlı olarak yüzde 37,57 olduğunu, fakat hükümetin yüzde 11,68'lik eşitleme ile bu oranı yüzde 49,25’e yükselttiğini anımsattı. Temmuz ayında ise yüzde 24,73 oranında bir yükseliş yaşandığını aktaran Karakaş, “SSK ve BAĞ-KUR emeklilerinin maaşlarında kümülatif olarak yüzde 87’ye varan bir artış gerçekleşti” dedi.
YENİ EMEKLİ OLACAKLAR DİKKAT
Karakaş, 2024 yılında emekli olmanın 2025 yılına oranla daha avantajlı olduğunu dile getirdi. Karakaş, “2024 senesinde emekli olmanın, 2025 senesine göre son derece avantajlı olduğunu söyleyebiliriz. Henüz son aya ilişkin enflasyon verileri kesinleşmemiş olmasına rağmen, OVP (Orta Vadeli Program) çerçevesinde enflasyon oranlarının yüzde 41,5 olarak güncellenmesine karşın, bu oran yüzde 42, 45 veya 46 bile olsa 2024 yılında emekli olanlar, 2025 senesinde emekli olanlara oranla en az yüzde 30 daha yüksek maaş alacaklar" ifadelerini kullandı.
"YÜZDE 30 DAHA DÜŞÜK ALMALARI KABUL EDİLEMEZ"
Yaptığı hesaplamalar doğrultusunda Karakaş, gelişme hızının ve enflasyon verilerinin netleşmemiş olmasına rağmen, değişik senaryolarla farkın yüzde 31,8 ile yüzde 37 arasında değişeceğini bildirdi.
Karakaş, “Aynı dönemde ve sürelerde çalışmış, aynı prime esas kazançla SGK'ye bildirimde bulunmuş bir SSK'lı veya BAĞ-KUR'lu, Aralık 2024’te değil de Ocak 2025'te emekli olursa maaşının yüzde 30 daha düşük olması kabul edilemez bir farktır” şeklinde konuştu.
Ayrıca bu oranların yalnızca SSK ve BAĞ-KUR emeklilerini ilgilendirdiğini, memur emeklilerinin bu farktan etkilenmediğini de sözlerine ekledi.
2024'TE DE EMEKLİ SAYISI ARTIŞA GEÇMİŞ OLACAK
Karakaş, 2023 yılında Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile beraber Türkiye'de en fazla sayıda vatandaşın emekli olduğunu kaydetti.
Karakaş, “Bu sene yüzde 30’dan fazla bir farkın olması sebebiyle, emekliliği gelen birçok vatandaşın 2024'te istemeseler dahi emekli olacağını söyleyebiliriz. Ayrıca 8 Eylül 2025 tarihi, emekli olamayan SSK ve BAĞ-KUR EYT’lileri için 25 senelik sigorta süresini doldurdu. Bu gelişmeler doğrultusunda, 2023'ten sonra 2024 yılında da en fazla emekli olan sayısının kaydedileceğini söyleyebiliriz” dedi.
EYT düzenlemesi öncesinde aktif-pasif dengesinin 2,1 olduğunu aktaran Karakaş, ancak bu oranın EYT ile birlikte 1,5'in altına düştüğünü bildirdi. 2024 yılında ortaya çıkan bu yüksek farkın, söz konusu oranın daha da düşmesine sebebiyet vereceğini söyledi.
