Ege’nin kahramanı Yörük Ali Efe Kurtuluş Savaşı’nda gönüllü görev alarak mücadele göstermiş kahraman bir efedir. Yörük Ali Efe yaptığı kahramanlıklarla halkın gönlünde “Efelerin Efesi” olarak yer edinmiştir.Halkın da çok sevdiği bir yörük olan Ali Efe olarak bilinen efelerin efesi kimdir, Yörük Ali Türküsü hikayesi nasıldır detaylıca anlatalım!
Yörük Ali Türküsü Hikayesi Nedir?
Yörük Ali türküsünün hikayesi nedir gelin hep beraber bakalım. Yörük Ali Kurtuluş Savaşı’nda gösterdiği mücadele, kahramanlıkları ve her zaman halkın yanında olmasıyla çok sevilen birisi olmuştur.Yörük Ali yaptığı bu kadar çok kahramanlığa rağmen hep alçakgönüllü birisi olmuştur. Ali Efe öldükten sonra halk onun destansı mücadelesini anlatan bir türkü yazmıştır. Yörük Ali Efe türküsünün hikayesi Kurtuluş Savaşı’ndaki destansı mücadelesinden gelir.
Yörük Ali Türküsü Sözleri
Yörük Ali Efe; mücadelesi, vatan sevgisi, kahramanlıları ile halk içinde çok önemli bir yer edinmiştir. Halk tarafından Yörük Ali öldükten sonra Yörük Ali’ye yazılan bir türkü vardır. Gelin Yörük Ali türküsüne hep beraber bakalım.
Yörük Ali Türküsü Sözleri:
Efelerin Efesi Yörük AliŞu Dalama’dan geçtin mi,Soğuk da sular içtin miEfelerin içindeYörük Ali’yi Seçtin mi?Hey gidinin efesi efesiEfelerin efesiŞu Dalama’nın çeşmesiNe hoş olur içmesiYörük Ali’yi sorarsanEfelerin seçmesiHey gidinin efesi efesiEfelerin efesiCepkenimin kollarıParıldıyor pullarıYörük de Ali geliyorAçıl aydın yollarıHey gidinin efesi efesiEfelerin efesiYörük Ali türküsü ve hikayesinden sonra bu halk kahramanını daha yakından tanımak için şimdi de hayat hikayesini detaylı bir şekilde inceleyelim…
Efelerin Efesi Yörük Ali’nin Hikayesi
Yörük Ali Efe, 1895 yılında Aydın’ın Sultanhisar ilçesinin Kavaklı köyünde doğmuştur. Kurtuluş Savaşı’nda gönüllü olarak mücadele etmek isteyen Yörük Ali on dokuz yaşına geldiğinde Alanyalı olan Molla Ahmet Efe’nin Aydın dağlarında olan grubuna katılmak istemiştir. Zorlu bir sınavdan geçirilerek gruba alınmıştır.
Yörük Ali’nin Aydın Dağları Grubunun Başına Geçmesi
Yörük Ali Molla Ahmet Efenin kısa sürede sevgisini kazanarak ikinci önemli adam konumuna yükselmiştir. Molla Ahmet Efenin Bozdoğan Kavaklıdere’de yaptığı baskında ölmesiyle Yörük Ali Efe grubun başına geçmiştir. Yörük Ali Efe dört yıldan fazla dağlarda bu grubun başında yer almıştır. Bu süreçte mazlumun yanında olmasıyla, güçsüzü korumasıyla halk tarafından hep sevilmiş ve destek görmüştür.1919 yılında Ali Efe dağdan indiği sırada düşman İzmir, Aydın ve Nazilli’yi işgal etmiştir. Yörük Ali Efe, Hüseyin Efe ve diğer arkadaşları ile Aydın’ın Çine ilçesinin Yağcılar köyünde toplanarak Malgaç tren köprüsünün yanında yer alan düşman Yunan müfrezesine baskın yapmışlardır. Yapılan bu baskın sonucunda başarılı olunmuş cephane ve erzak ele geçirilmiştir.Yörük Ali Efenin önderliğinde yapılan bu baskın Batı ve Güney Anadolu’da yapılan ilk düzenli baskındır. Bu baskın halka düşmanı yurttan kovabileceklerine dair umut ve cesaret vermiştir. Yörük Ali Efenin liderliği de bu baskınla beraber daha da kuvvetlenmiştir.Düzenli ordu kurulana kadar Yörük Ali ve emrindeki kuvvetler tarafından düşmanın Aydın’dan Anadolu’nun iç kısımlarına ilerlemesi engellenmiştir. Birçok baskınlara katılarak ülkeyi işgalden korumak için mücadele vermişlerdir. Düzenli ordunun kurulmasıyla Yörük Ali emrindeki savaş deneyimi iyi kişiler kendi istekleri ve mücadele sevgileriyle orduyla birleşmiştir.
Yörük Ali’nin Milli Aydın Cephesi’ndeki Komutanlığı
Yörük Ali Efe mücadelesine Milli Aydın Cephesi Komutanı olarak devam etti. 16 Ağustos 1920 tarihinde Hacı Şükrü Bey ile Üçyol savaşını yönetti. Bu savaş Kuvayi Milliye’nin ilk toplu taarruzu olarak tarihe geçti.Ali Efe Kurtuluş savaşı bitene kadar vatan sevgisiyle mücadelesini sürdürdü.
Kurtuluş Savaşı Sonrası
Efelerin Efesi olarak bilinen yörük Ali Efe bu ünvanı Kurtuluş Savaşı’nda gösterdiği mücadeleler sonucunda almıştır. Kurtuluş Savaşı’nda mücadelesi ve kahramanlıkları halk arasında dilden dile konuşulmuştur. Kuvayı Milliye’nin değerli komutanı olan Ali Efe TBMM tarafından İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmiştir.Cumhuriyet döneminde yörük soyadını almıştır. Kurtuluş Savaşı’ndan sonra 6 sene İzmir’de yaşayıp 1928 yılında Yenipazar’a taşınmıştır. Yenipazar Ali Efenin kurtuluş savaşında bir süre kullandığı karargahıdır. 1951 yılında İzmir’de bir tramvay kazası geçirerek bacaklarını kaybetmiştir.1953 yılında tedavi olmak için gittiği Bursa’da hayatını kaybetmiştir. Ali Efe vasiyetinde Yenipazar’a defnedilmek istemiştir.Aydın Yörük Ali Efe’nin memleketidir. Ancak Türk halkı için Yörük Ali’nin her şehirde çok büyük bir yeri vardır. Halk Yörük Ali’ye çok büyük sevgi ve minnet duymaktadır.
Yörük Ali Efe Evi Müzesi Nerede?
Yörük Ali Efenin mücadelesi ve kahramanlıkları ile dolu yaşamı vardır. Ali Efenin hayatı ne kadar merak ediliyorsa evi ve eşyaları da bir o kadar merak edilmektedir. Yörük Ali’nin evini müze yapılması şartıyla Kültür Bakanlığına vermişlerdir. Peki yörük Ali Efe Evi Müzesi nerede gelin bu soruyu cevaplandıralım.Yörük Ali Efe İzmir’den döndükten sonra ölümüne kadar Aydın’ın Yenipazar ilçesindeki evinde yaşamıştır. 1980 yılında bir yangın çıkmıştır ve bu sırada ev tamamen yanmıştır. 1995 yılında Aydın Valiliği tarafından Kültür Bakanlığına bir öneri gönderilmiştir.Yörük Ali Efeye ait olan şahsi eşyaları bu müzeye bağışlanmıştır. Vatandaşlar tarafından da bağışlanan eşyalarla çalışmalar kısa sürede tamamlanmıştır. Yörük Ali’nin Muslukuyu Mezarlığı’ndaki mezarı Yörük Ali Evi Müzesinin bahçesine taşınmıştır. Yörük Ali Efe Evi Müzesi Aydın’ın Yenipazar ilçesinde bulunur ve 8 Haziran 2001 tarihinden itibaren ziyarete açılmıştır.
