Türkiye, 6 Şubat'ta Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremlerin yaralarını sarmaya çalışıyor. 9 saat arayla 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerin merkez üssü olan Kahramanmaraş ile birlikte 10 ilde çok sayıda bina yıkılırken onbinlerce vatandaş hayatını kaybetti, yaralıların sayısı da yüzbini geçti. Yaşanan deprem felaketi, Aydın’ın depreme ne kadar hazırlıklı olduğu sorusunu bir kez daha gündeme getirdi.
AYDIN’IN DEPREM RAPORU
Aydın ile ilgili 2021 yılında İçişleri Bakanlığı'na bağlı AFAD tarafından hazırlanan İl Afet Risk Azaltma Planları'nda (İRAP) yer alan veriler, olası 7 şiddetindeki bir deprem anında ortaya çıkacak kara tabloyu gözler önüne serdi. Raporda Aydın’da afet ve riskler belirlenirken önlemlerin şimdiden alınması gerektiğini ortaya koydu. AD Deprem Dairesi Başkanlığı tarafından AFAD-RED programı kullanılarak üretilen, merkez üssü Aydın Efeler ilçesi olan 7.0 büyüklüğündeki deprem ile oluşturulan senaryonun analiz sonuçlarına raporda yer verildi.
AĞIR HASAR BEKLENİYOR
Deprem tüm ilçelerde hissedilmekle beraber Efeler ilçesi başta olmak üzere deprem üssüne yakın İncirliova, Germencik ve Köşk ilçelerinde ağır hasarlara yol açacağı belirtiliyor. Zayıf zemin koşulları ve eski yapıların depremin hasarının yüksek olmasına neden olacağının altı çiziliyor. Depremin ardından insanların normal hayat düzeninde bozulmalar, can kayıpları ve ekonomik hayatta kayıplar olacağı, toplumun her kesiminin afetten etkileneceğine dikkat çekiliyor.
33 BİN BİNA HASAR GÖRECEK
Buharkent ilçesine ait verilere yer verilmeyen raporda 2021 yılında il genelinde bulunan 277 bin 934 binadan 41 bin 193’ünün ağır hasar, 29 bin 410’unun orta hasar, 33 bin 338’in az hazar alması öngörülüyor. Depremden etkilenecek nüfus sayısının 990 bin 568 olacağı, 13 bin 993’ü ağır olmak üzere yaralı sayısının 100 bini aşacağı tahmin ediliyor. 274 bin 59 kişinin geçici sorunu yaşayacağı ifade ediliyor.
CAN KAYBI OLACAK
Raporda en dikkat çeken kısım ise olası 7 büyüklüğündeki bir depremde il genelinde 7 bin 417 kişinin hayatını kaybetmesi bekleniyor. En fazla can kaybının 5 bin 534 kişi ile Efeler’de olacağı, Efeler’i bin 129 kişiyle İncirliova, 340 kişiyle Germencik, 277 kişiyle Köşk, 33 kişiyle Söke, 29 kişiyle Koçarlı, 28 kişiyle Nazilli, 23 kişiyle Sultanhisar, 9 kişiyle Çine, 4 kişiyle Kuşadası ve 11 kişiyle Yenipazar izliyor. Bozdoğan, Karpuzlu, Kuyucak, Didim, Karacasu ve Buharkent’te can kaybı olması beklenmiyor. Depremde il merkezindeki tüm hastanelerin yıkılma riskinin olduğu ve depremden sonra sağlık hizmeti verme olasılığının düşük olduğu vurgulandı.
EN BÜYÜK DEPREMİN ÜSTÜNDEN 100 YIL GEÇTİ
AFAD Deprem Dairesi Başkanlığının Veri Tabanına, 1900’den günümüze deprem kayıtları incelendiğinde; Aydın il sınırları içerisinde büyüklüğü 5.0 ve üzeri olmuş 14 adet depremin olduğu ve bu depremlerin en büyük olanının şiddeti 6.8 olan 1955 yılındaki Söke-Balat depremi olduğu görüldü. Anadolu’da 19’uncu yüzyılın son büyük depremi olarak nitelendirilen 20 Eylül 1899 Aydın-Denizli depremi, Kandilli Rasathanesi’nin verilerine göre 9 şiddetinde olmuştu. Yaklaşık 40 saniye süren bu depremde Aydın Valiliği tarafından hazırlanan resmi rapora göre, il genelinde hayatını kaybedenlerin sayısı 724, yaralıların sayısı ise 738 olmuştu. Aydın’da 350, Köşk, Sultanhisar, Atça ve Nazilli’de 2052, Kuyucak ve Ortakçı’da 2931, Sarayköy’de de 720 hane olmak üzere toplamda bin 932 hane yıkıldı.
DEPREM AÇISINDAN RİSKLİ İLÇELER
Aydın’ın sahip olduğu tektonik unsurlara istinaden deprem tehlikesi açısından; AFAD Deprem Dairesi Başkanlığı tarafından yenilenerek 1 Ocak 2019 tarihinde yürürlüğe giren Türkiye Deprem Tehlike Haritasına göre yüksek yer ivmesine sahip tehlikeli alanda kaldığı ifade edildi. Raporda bulunan deprem tehlike haritasında Aydın’ın kuzeyindeki, doğu-batı ve batısındaki kuzeydoğu-güneybatı gidişli fay zonlarının bulunduğu Efeler, Köşk, Kuyucak, İncirliova, Germencik, Sultanhisar, Yenipazar gibi yerleşim bölgelerinde tehlikenin yüksek olduğu, güneyindeki Bozdoğan, Didim, Çine, Karpuzlu, Karacasu, gibi yerleşim bölgelerinde ise tehlikenin nispeten orta riskli olduğu bilgisine yer verildi.
